Wyceny przedsiębiorstw przygotowywane są na potrzeby różnych celów, a do ich przeprowadzenia wykorzystuje się specjalistyczne metody. Pomimo różnorodności celów i metod, wycena firmy odbywa się z wykorzystaniem kilku uniwersalnych zasad. Poniżej, przedstawione zostały cztery z nich, które warto brać pod uwagę.
- Ustalenie celu wyceny
Przedsiębiorstwa są wyceniane na potrzeby różnych celów, np. sprzedaż firmy, rozliczenia pomiędzy wspólnikami, wyceny posiadanych udziałów innego przedsiębiorstwa, pozyskania finansowania (m.in. private equity) oraz na potrzeby spraw sądowych. Ustalenie celu wyceny pozwoli na odpowiedni dobór metody wyceny.
- Dokładna analiza sytuacji przedsiębiorstwa
Analiza sytuacji przedsiębiorstwa jest niezbędna do prawidłowej wyceny przedsiębiorstwa. W jej ramach dokonuje się dokładnej analizy sytuacji finansowej oraz majątkowej podmiotu, branży i sektora w której funkcjonuje oraz wpływu czynników makro i mikroekonomicznych na działalność przedsiębiorstwa. Szczegółowa analiza sytuacji przedsiębiorstwa pozwoli na odpowiedni dobór metody wyceny oraz uwzględnienie kluczowych czynników wpływających na wartość przedsiębiorstwa w ramach przeprowadzanej wyceny.
- Dobór metody wyceny
Ustalenie celu wyceny oraz dokładna analiza sytuacji przedsiębiorstwa pozwala na dobór odpowiedniej metody wyceny przedsiębiorstwa. W przypadku niektórych celów (np. wybranych sporów sądowych, likwidacja przedsiębiorstwa) prawo narzuca obowiązek stosowania określonej metody wyceny. W pozostałych przypadkach wyceny dobierane są na podstawie celu wyceny, sytuacji przedsiębiorstwa, czy dostępności danych, np. w przypadku nowego dynamicznie rozwijającego się przedsiębiorstwa bardziej adekwatna może być wycena z wykorzystaniem metody dochodowej, podczas gdy w przypadku przedsiębiorstwa o stabilnej pozycji bardziej adekwatna może okazać się wycena porównawcza.
- Obiektywność i wiarygodność wyceny
Wyceny przedsiębiorstw wykorzystywane są m.in. w przypadku sporów sądowych lub do wyceny posiadanych udziałów, co oznacza, że mogą stanowić podstawę decyzji podejmowaną przez podmioty/osoby zewnętrzne. Oznacza to, że takie wyceny muszą wiarygodnie i obiektywnie przedstawiać wartość wycenianego przedsiębiorstwa. Wiąże się to często z koniecznością zatrudnienia zewnętrznego podmiotu, który wiarygodnie dokona takiej wyceny. Oznacza to, że nie powinien istnieć konflikt interesów pomiędzy zamawiającym, a dokonującym wycenę, a wynagrodzenie za przeprowadzenie wyceny nie może być uzależnione od wyników wyceny.