Prawo rodzinne to jedno z najbardziej dopracowanych rodzajów prawa w Polsce. Łączy ze sobą kilka rodzajów prawa, w tym prawo karne. Charakteryzuje stosunki majątkowe oraz niemajątkowe całej rodziny, definiuje jej charakter, sposób funkcjonowania oraz zasady postępowania wewnątrzrodzinne, oraz te odnoszące się do osób trzecich. Prawo rodzinne oparte jest na Kodeksie Rodzinnym i Opiekuńczym, które należy do rozbudowanego w naszym kraju prawa cywilnego.
Jakie pojęcia definiuje prawo rodzinne?
Podstawowymi pojęciami, jakie znajdziemy w prawie rodzinnym są:
-adopcja,
-władza rodzicielska,
-obowiązek alimentacyjny,
-opiekun,
-prawo małżeńskie.
Pojęcia te są wytłumaczone w Kodeksie Rodzinnym i Opiekuńczym. Znajdziemy tam zasady funkcjonowania tych pojęć oraz prawa i możliwości, jakimi należy się kierować. Prawo karne ma zastosowanie wobec prawa rodzinnego, ponieważ część z tych praw prawomocnie zostaje nadane ludziom, którzy kolejno je wykorzystują, przekraczają lub nie dopełniają. Wachlarz nadużyć i niekompetencji jest szeroki. W tych przypadkach większe zastosowanie ma prawo karne, które nie definiuje komórki rodziny, a opisuje i wyznacza kary w praktyce na wszelakie nadużycia. Jest to system ściśle połączony.
Główne zasady kierujące prawem rodzinnym
1. Zasada dobra dziecka-najważniejsza zasada zapisana w Kodeksie Rodzinnym i Opiekuńczym. Prawo rodzinne ma za zadanie chronić dziecko, służyć jego dobru i rozwojowi, a także umieszcza je na samym szczycie piramidy rodzinnej.
2. Zasada ochrony rodziny- prawo rodzinne w każdym sporze, jaki wynika w rodzinie, ma jedno podstawowe zadanie: chronić przed rozpadem małżeństwa. W tej zasadzie w razie konfliktu na tym kończy się rola prawa rodzinnego, a zaczynają obowiązywać zasady prawa karnego.
3. Zasada równości małżonków i trwałości związku małżeńskiego-oznacza ona, że małżonkowie są równoprawnymi rodzicami posiadającymi te same prawa i obowiązki wobec siebie, dzieci oraz państwa. Zasada trwałości polega na konieczności udowodnienia winy któregoś z małżonków lub ogólnego rozpadu małżeństwa celem unieważnienia małżeństwa czy orzeczenia rozwodu bądź separacji.
Charakterystyczne sprawy sądowe dla prawa rodzinnego
Najczęstsze sprawy toczące się w ramach prawa rodzinnego: sprawy o alimenty, zarówno ich obniżenie, jak i podwyższenie, adopcja i przysposobienie do rodziny osoby trzeciej, sprawy rozwodowe i związane z unieważnieniem małżeństwa, ustalenie ojcostwa i macierzyństwa.
Artykuł opracowany wraz z kancelariapawelczak.pl