Kotły parowe i wodne od wielu lat znajdują szerokie zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu, służąc dostarczaniu energii do różnego rodzaju urządzeń technicznych i instalacji.
Stosunkowo duża popularność tego rodzaju produktów spowodowała, że na rynku wybierać można pomiędzy kotłami o różnych parametrach, cechach i właściwościach, które – w zależności od pożądanego zastosowania – w mniejszym lub większym stopniu sprawdzać się będą w praktyce. Stąd też przed ich zakupem warto zaznajomić się z podstawowymi informacjami na temat ich działania, podstawowych parametrów technicznych oraz rodzajów oferowanych na rynku produktów, co pozwoli nam dopasować nabywany produkt do rzeczywistych potrzeb, a także zaoszczędzić czas oraz środki finansowe, które moglibyśmy stracić wybierając kocioł nieodpowiedni do zamierzonego zastosowania.
Najczęściej stosowanym podziałem kotłów wodnych jest podział z uwagi na rodzaj materiału użytego do ich skonstruowania. Stąd też wymienia się kotły żeliwne, stalowe, a także kotły z wymiennikami ze stopów lekkich na bazie magnezu, krzemu i aluminium. Ze względu na powierzchnię wymiany ciepła kotły dzieli się na płomienicowe, płomieniówkowe oraz opłomkowe. Czasami można też spotkać się z podziałem z uwagi na ciśnienie robocze, gdzie wyróżnia się kotły niskociśnieniowe oraz wysokociśnieniowe. Ważnym podziałem jest natomiast podział z uwagi na wydajność, pozwalający na wyróżnienie trzech grup produktowych: kotłów o małej wydajności, kotłów o średniej wydajności oraz kotłów o dużej wydajności.
Cechy kotłów wodnych
Do określenia cech konkretnego kotła używa się kilku charakterystycznych wielkości, dzięki którym można wyznaczyć jego docelowe przeznaczenie oraz możliwości energetyczne. Wśród nich szczególne znaczenie przypisać należy mocy kotła, stanowiącej ilość energii cieplnej, która oddawana jest użytecznie czynnikowi grzewczemu w określonej jednostce czasu. Moc kotła podawana jest zwykle przez wytwórcę i określana jako moc znamionowa kotła. Innym istotnym parametrem określającym pracę kotła jest sprawność paleniska, tj. stosunek energii cieplnej wywiązującej się w palenisku do ilości energii cieplnej zawartej w paliwie doprowadzonym do paleniska w tym samym czasie. Kolejne parametry kotła związane są ze sprawnością optymalną kotła (a więc największą sprawnością cieplną, która jest uzyskiwana w obszarze ekonomicznie i technicznie uzasadnionej mocy kotła), a także sprawnością maksymalną kotła (wartość tę stanowi największa sprawność cieplna uzyskiwania w obszarze od najmniejszej do największej mocy kotła). Inne istotne cechy stanowią m.in. ciśnienie robocze (to znaczy: dopuszczone przez wytwórcę ciśnienie pracy kotła, wynikające z zastosowanych rozwiązań konstrukcyjnych uraz użytych do jego budowy surowców i materiałów).
Wobec mnogości cech, na które należy zwrócić uwagę przy zakupie kotła wodnego, jego wybór w wielu przypadkach powierzyć należy ekspertom, którzy na co dzień zajmują się projektowaniem i wykonywaniem instalacji wykorzystujących kotły wodne i parowe. W takiej sytuacji możemy być pewni, że wybrany produkt odpowiadać będzie stawianym mu wymogom i oczekiwaniom.