Obróbka metalu jest naprawdę szerokim tematem, a jedną z jej nieodłącznych części są odwierty w stopach, blachach i innych produktach wykonanych właśnie z takiego materiału.
By przebić się przez tak twarde materiały, musimy przede wszystkim zaopatrzyć się w odpowiednie do takiej pracy narzędzia. Poza wkrętarką lub odpowiednio przysposobioną wiertarką, nie można zapominać o wiertłach do metalu. Jakie materiały są wykorzystywane do ich produkcji?
Stal szybkotnąca HSS i HSSE podstawą wszystkich wierteł
Pierwszą linią podziału, jeżeli mówimy o wiertłach do metalu ( https://artykulytechniczne.pl/wiertla-do-metalu-nwka-din-338.html ) , bez dwóch zdań jest materiał, z jakiego są one wytwarzane. Choć różnice w zachowaniu poszczególnych wierteł mogą wydawać się na pierwszy rzut oka subtelne, wprawione oko od razu zauważy różnicę w działaniu narzędzia wykonanego z konkretnej stali HSS jak SW7M lub SKC w przypadku stali szybkotnącej kobaltowej, zawierającej 5% kobaltu.
Zastosowanie konkretnych technologii może w znaczny sposób wpłynąć na właściwości wiertła.
Powszechnie używanym materiałem do produkcji wierteł do metalu jest... stal szybkotnąca z grupy HSS. Nie jest to co prawda żadne zaskoczenie, lecz nie jest to pospolity metal. Do dobrej jakości wierteł używa się bowiem stali szybkotnącej, oznaczanej w języku angielskim skrótem HSS ( High speed steel ).
To na podstawie tego materiału tworzona jest większość wierteł do metalu. Nie ma się co temu dziwić – jest to naprawdę wytrzymały materiał, który jest naprawdę odporny na łamanie się oraz ścieranie, dzięki czemu jest w stanie wytrzymać z nami długie lata.
Wariacje na temat
Drugim rodzajem wierteł do metalu, gdy rozróżniamy je na podstawie materiału, są wiertła kobaltowe HSSE. Tak naprawdę jest to wiertło wykonane ze stali HSS z subtelnym dodatkiem kobaltu Co. Najczęściej jest to domieszka rzędu 5 procent i jest za tym naprawdę ważna przesłanka – większa ilość kobaltu w wiertle mogłaby spowodować zbyt dużą kruchość materiału, a chyba nikt nie chciałby widzieć rozpadającego się na skutek walki z metalem wiertła.
Jeżeli jednak wszystko zostało dopilnowane na etapie produkcyjnym, wiertło kobaltowe powinno cechować się jeszcze większą trwałością na temperaturę oraz ścieranie się. To naprawdę dobry sprzęt nie tylko dla profesjonalistów, ale również domowych majsterkowiczów, którzy często spędzają czas przy obróbce metalu.
Dla tej pierwszej grupy zdecydowanie nadadzą się wiertła tytanowe. Po raz kolejny – co za niespodzianka – są po to prostu wiertła ze stali HSS, lecz tym razem są one pokryte azotkiem tytanu. Efekty działania tego związku są widoczne na pierwszy rzut oka – mniejsze tarcie pozwala na szybsze wbicie się w materiał, a właściwości tytanu sprawiają, że wióry nie przywierają do powierzchni wiertła, narzędzie to sprawdzi się w starciu z niemalże każdym metalem, a na dodatek jest niebywale wytrzymałe na starcie i stopienie.
Jak dobrać materiał pod siebie?
Oczywistym jest, że im lepszy i bardziej trwały jest materiał, tym większa jest również i cena wiertła. Jak więc odpowiednio wybrać ten rodzaj sprzętu? Przede wszystkim musimy rozważyć w naszej głowie, z jaką częstotliwością pracujemy z metalem. Jeżeli występuje to sporadycznie lub potrzebujemy ostrza na jednorazowy odwiert, nie warto zbytnio kombinować i powinniśmy zaopatrzyć się w zwykłe wiertła ze stali HSS, bez żadnych ubogaceń.
Jeżeli jednak pojedynki z metalami nie są ci obce, ciekawym wyborem mogą być wiertła kobaltowe. Te z domieszką tytanu najlepiej pozostawić osobom, które obróbką metalu zajmują się zawodowo i doskonale wiedzą, jak wykorzystać pełnię potencjału takich wierteł.