Struktura zatrudnienia w Polsce jest zmienna, jak zresztą w każdym kraju, który w ostatnich dziesięcioleciach przechodził tak silne zmiany demograficzne i polityczne.
Już od dawna rysuje się trend zmniejszający znaczenie wszystkich przedsiębiorstw z branży publicznej, która traci na rzecz sektora prywatnego, co związane jest w oczywisty sposób z prywatyzacją wielu biznesów i rozwojem kapitalizmu.
Jednocześnie uznanie zyskuje wiele branż, które jeszcze 20-30 lat temu nie były tak popularne. Spada znacznie zainteresowanie rolnictwem i udziałem działalności rolników w ogólnym rynku pracy, podczas gdy podnosi się stale pozycja wszystkich firm z sektora usług.
Zmiany te, według specjalistów, związane są przede wszystkim z przemianami demograficznymi i odmiennym stylem życia. Sprawdźmy, jak szczegółowo kształtuje się obecnie struktura zatrudnienia w Polsce względem lat poprzednich. Warto zwrócić uwagę, że obecny rozwój technologii umożliwił stworzenie nowych miejsc pracy z zapotrzebowaniem na wysokowykwalifikowanych pracowników, zwłaszcza z branży IT, zarządzania oraz marketingu.
Zmiany ogólne w strukturze zatrudnienia
Podstawowym, zauważalnym trendem zmian jest wspominany wzrost znaczenia firm z sektora prywatnego – obecnie stanowią one 65% całego zatrudnienia na rynku pracy, co jest wartością dwukrotnie wyższą niż jeszcze 20 lat temu.
Silny wzrost ten sektor zaliczył dopiero po 2005 roku, co prawdopodobnie według ekspertów, ma związek z odejściem starszej kadry pracowników na emerytury oraz wprowadzaniem nowego systemu zarządzania i prowadzenia firm przez młodych ludzi. Warto również zauważyć, że trend ten znajduje odbicie również w innych krajach europejskich.
Pracujemy więcej, ale niestety mniej wydajnie
W ostatnich latach zauważa się wzrost udziału pracowników, którzy na swoje obowiązki poświęcają o wiele więcej czasu, jednocześnie wykazując przy tym niższą produktywność. Liczba miejsc pracy wzrasta, jednakże związane jest to, zwłaszcza w przypadku zatrudnienia pracowników mało wykwalifikowanych, z niską wydajnością oraz rozdzieleniem obowiązków pomiędzy kilka stanowisk.
W jakim kierunku zmierza struktura zatrudnienia?
Przede wszystkim zauważalny jest wzrost miejsc pracy w zawodach związanych z rynkiem usług – nawet o 30% względem lat poprzednich – przy jednoczesnym spadku miejsc pracy w przemyśle (o ok. 20%), co poniekąd związane jest z automatyzacją pracy. Zarówno w Polsce, jak i krajach europejskich wzrasta zapotrzebowanie na wykwalifikowanych pracowników technicznych, inżynierów oraz zawody kreatywne, w przypadku których chodzi przede wszystkim o rozwój przedsiębiorstw prywatnych. Za automatyzacją idzie potrzeba znalezienia wykwalifikowanych pracowników operujących parkiem maszynowym.
Do najszybciej rozwijających się pod względem zatrudnienia branż należą:
- usługi
- branża IT
- biotechnologia
- handel
- oświata.
Analizując listę kierunków studiów podyplomowych na polskich uczelniach widać wzrost zawodów szczególnie związanych z zarządzaniem, wykorzystaniem marketingu internetowego oraz ekspansją firmy na rynki zagraniczne.
Wśród działów gospodarki rozwijających się pod tym względem najgorzej zaliczyć można:
- rolnictwo
- przemysł ciężki
- służbę zdrowia.
Rozwój dla młodego pokolenia
Warto przy okazji zwrócić uwagę na rosnące zainteresowanie zawodami kreatywnymi związanymi z nowymi technologiami. Chodzi tutaj przede wszystkim o rozwój takich profesji jako blogerzy czy youtuberzy, co daje szansę zyskania miejsc pracy dla osób, w przypadku których wykształcenie jest mniej istotne.
Jednocześnie następuje decentralizacja miejsc pracy, przez co jedna osoba jest w stanie podejmować się zleceń bez wychodzenia z domu, za pośrednictwem odpowiednich platform, co również zmienia strukturę zatrudnienia w porównaniu do czasów sprzed 20 lat.