Ból brzucha to obok bólu głowy jedna z najczęstszych dolegliwości, jakie odczuwamy. Brzuch boli w różnych sytuacjach i z różnych powodów. Czasami jest wynikiem złego odżywiania się, silnego stresu czy zatrucia pokarmowego, ale zdarza się, iż jest to objaw jakiejś poważniejszej choroby.
Jedną z przyczyn nawracających problemów bólowych jest zespół jelita drażliwego, znany też jako IBS.
Kilka słów o IBS
Zespół jelita drażliwego jest chorobą, która coraz częściej atakuje osoby w trzeciej i czwartej dekadzie życia. Charakteryzuje się bólami brzucha, biegunką, zaparciami, wzdęciami oraz dyskomfortem, który dodatkowo towarzyszy objawom somatycznym. Wprawdzie częściej występuje u kobiet (75% zdiagnozowanych przypadków), ale również zdarza się mężczyznom. Jest to choroba nieuleczalna, jednak dzięki zmianie nawyków żywieniowych, zwiększeniu aktywności fizycznej oraz odpowiedniej terapii farmakologicznej można ją skutecznie zaleczyć i prowadzić zupełnie normalne życie.
Przyczyny zespołu jelita drażliwego
Zespół drażliwego jelita ma wiele bardzo zróżnicowanych przyczyn. Wśród najczęściej wymienianych jest stres, nieodpowiednia dieta, często występujące zatrucia pokarmowe, silne zatrucie pokarmowe połączone ze stresem. Poza przyczynami związanymi bezpośrednio z układem pokarmowym na powstanie zespołu jelita drażliwego mają również wpływ czynniki takie jak stan psychiczny, czynniki genetyczne oraz płeć i wiek chorego. Z badań prowadzonych nad tym schorzeniem wynika także, iż na IBS są narażone znacznie bardziej osoby, które często zażywały antybiotyki, przy równoczesnym braku leków osłaniających florę jelitową.
Rodzaje IBS
Zespół drażliwego jelita ze względu na występujące w przebiegu choroby objawy został podzielony na:
- Postać z przewagą biegunki;
- Postać z przewagą zaparć;
- Postać mieszaną biegunkowo-zaparciową;
- Postać nieokreśloną.
W zależności od tego, z którą postacią IBS mamy do czynienia w wybranym przypadku, zostaje zastosowana ukierunkowana terapia.
Diagnostyka
Diagnostyka zespołu drażliwego jelita jest oparta w pierwszej kolejności na wywiadzie lekarskim. Osoby uskarżające się na przewlekłe bóle brzucha, częste biegunki lub zaparcia, wzdęcia, złe samopoczucie oraz ogólne rozbicie trwające od co najmniej trzech miesięcy, mogą być podejrzewane o tę właśnie chorobę. Jeśli lekarz uzna, że objawy z jakimi przyszedł pacjent wyczerpują listę możliwych symptomów IBS, wysyła pacjenta na szczegółowe badania mogące potwierdzić lub wykluczyć diagnozę.
Leczenie
Po potwierdzeniu diagnozy zespołu drażliwego jelita lekarz przepisuje odpowiednie leki. Warto pamiętać, że IBS nie jest chorobą, którą można wyleczyć podając jeden lub kilka środków medycznych. Do jej zaleczenia potrzebna jest nierzadko zmiana nastawienia i trybu życia. Wśród wielu zaleceń terapeutycznych, poza przyjmowaniem leków, jest również dostosowanie diety dostosowanej do potrzeb organizmu i ograniczenie stresu.
Wsparcie psychologiczne
Zespół drażliwego jelita jest chorobą dość specyficzną, gdyż wśród wielu przyczyn o podłożu fizycznym pojawiają się także przyczyny ściśle związane ze stanem psychicznym pacjenta. IBS wiąże się z działalnością ośrodkowego i trzewnego układu nerwowego, które reagują na samopoczucie i stres. Tym samym osoby prowadzące nerwowy tryb życia mają znacznie większe szanse na zachorowanie niż osoby ceniące sobie spokój. Warto przy tym podkreślić, że zespół drażliwego jelita często występuje wspólnie ze schorzeniami psychicznymi takimi jak depresja czy nerwice. Tym samym częstą praktyką jest wysyłanie przez lekarza leczącego IBS pacjenta do poradni psychologicznej lub psychiatrycznej w celu poprawy stanu psychicznego pacjenta. Zazwyczaj zmiana trybu życia i uspokojenie się znacznie poprawia stan chorego. Zmniejsza się nasilenie objawów i ogólnie poprawia się jakość jego życia zarówno fizycznego jak i psychicznego.