O tym, jak faktycznie wyglądają finanse Polaków, toczone są wśród analityków spory.
O ile w 2014 roku regularnie oszczędzało zaledwie 12% ankietowanych, to w zeszłym roku w badaniach zleconych przez BZWBK do regularnego odkładania gotówki przyznało się 40% ankietowanych. Czy oznacza to, że Polacy zaczęli oszczędzać? Niekoniecznie.
Posiadane oszczędności
Regularne oszczędzanie oznacza, że co miesiąc odkładamy określoną kwotę. I tak zapewne się dzieje w przypadku wielu Polaków, przy czym niemal połowa z nich deklaruje, że posiadane przez nich oszczędności są równe wysokości trzykrotnego miesięcznego wynagrodzenia. Regularnie lub sporadycznie oszczędza w sumie około 74% ankietowanych, którzy w przeważającej większości wybierają do tego celu rachunki oszczędnościowe lub lokaty terminowe. Warto sprawdzić, jakie są najlepsze lokaty na rynku, żeby zyskać możliwie najwięcej. Zaledwie około 8% wszystkich oszczędzających decyduje się na inwestowanie w fundusze inwestycyjne lub samodzielne inwestowanie w akcje na giełdzie. Pamiętajmy, że inwestycje te mogą zapewnić zysk wielokrotnie wyższy niż lokata, jednak wiążą się także ze znacznym ryzykiem.
Oszczędzanie a struktura wydatków
Jedynie 5% badanych wydaje więcej niż zarabia, z kolei 24% badanych wydaje wszystko, co zarobi, ale jednocześnie dokładnie planuje swoje wydatki. Z drugiej strony 21% ankietowanych planując swoje finanse wydaje zaledwie część swoich dochodów. Zaledwie 37% ankietowanych wydaje część swoich dochodów, zatem jedynie w tej grupie pojawiają się jakieś oszczędności. Oszczędzanie z myślą o przyszłości to wynik rzędu dwóch na trzech badanych. Poza bieżącymi wydatkami jedynie 16% zarabiających jest w stanie odłożyć jakieś kwoty z myślą o oszczędzaniu.
Na co oszczędzają Polacy? W zasadzie albo nie wiedzą, na co (brak konkretnego celu oszczędzania charakteryzuje około 29% ankietowanych), albo oszczędzają z myślą o finansowym zabezpieczeniu przyszłości. Obie grupy nie określają horyzontu oszczędzania albo po prostu oszczędzają na czarną godzinę. Oszczędzanie na wakacje deklaruje co 10. ankietowany, z kolei co 20. oszczędza z myślą o zakupie samochodu. Równie ciekawa jest deklarowana comiesięczna kwota oszczędności: co 4. odkładającemu udaje się zebrać do 100 złotych, z kolei 36% oszczędza do 250 złotych.
Oszczędzanie a inwestowanie
Ciekawe odpowiedzi padały również w kontekście inwestowania. 44% ankietowanych udzieliło odpowiedzi, że nie posiada żadnych oszczędności, co jest bardzo alarmującym sygnałem. Za porównywalnie bezpieczne formy inwestowania zostały uznane inwestycje w grunty, trzymanie nadwyżek finansowych na rachunku osobistym czy lokacie, ale również trzymanie gotówki w domu. Wiedzę na temat inwestowania oszczędzający najczęściej czerpią od znajomych i rodziny - do takiej formy pozyskiwania wiedzy finansowej przyznaje się co trzeci ankietowany, nieco więcej osób sięga po materiały informacyjne, przygotowane przez wybrane instytucje finansowe.
Depozyty w postaci lokat bankowych nadal się cieszą dosyć dużą popularnością wśród oszczędzających. Niestety czasy lokat oprocentowanych na 7 czy 8% minęły, jednak wciąż jest to sposób na oszczędzanie dla osób, które preferują bezpieczne formy. Korzystnie zawsze jest sprawdzić ranking lokat bankowych i wybrać najlepszą pozycję. Pamiętajmy, że środki na lokatach w polskich bankach są chronione przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny do kwoty 100.000 EUR, czyli przy obecnym kursie euro ponad 400.000 PLN.